Endüstriyel Havalandırma Sistemleri Neden Gereklidir?
Endüstriyel havalandırma sistemi; fabrika, sanayi kuruluşları gibi kirli ve zararlı havanın ortamda bolca bulunabileceği çalışma yerlerinde, kötü havanın tahliyesi ve dışarıdan taze hava temin edilebilmesi için kurulan sistemlerdir. Ortamdaki kirli hava türüne ve oranına göre tasarlanan bu sistemlerde amaç sağlıklı ve güvenli bir çalışma alanı oluşturmaktır. Endüstriyel havalandırma iki farklı şekilde yapılabilir:
Lokal Havalandırma : Kirletmeye neden olan kaynaktan davlumbaz vasıtasıyla egzost yapılarak.
Genel Havalandırma : Ortamın havası, tüm mahalden egzost tahliyesi ve dışarıdan taze hava temini yaparak.
Enerjinin gün geçtikçe pahalılaşması ve her bir enerjinin çevreye kattığı zarar göz önüne alındığında sistem için kullanılan cihazların enerji verimliliğinin önemi çok büyüktür. Endüstriyel fan seçimi yapılırken dikkat edilmesi gereken hususlar aşağıdaki gibidir.
- Mahaldeki havanın kirlilik oranı
- Kirli havanın türü
- Mahalin büyüklüğü
- Mahalde çalışan insan sayısı
Fanın kapasitesi doğrudan ortamın hava değişim katsayısına bağlıdır. Aşağıda bazı endüstriyel tesislerin hava değişim katsayıları yer almaktadır.
- Ahırlar 8-15
- Ameliyathaneler 6
- Analiz Lab 7-8
- Banyolar 6-10
- Basımevleri 10-15
- Bekleme Odaları 7-8
- Büyük Mağazalar 7-8
- Depolar 5-10
- Dinlenme Odaları 7-8
- Doğramacılar 10
- Duş Alanları 15-20
- Duş Kabinleri 15-20
- Dükkanlar 6-15
- Et Lokantaları 20-30
- Ev Tuvaletleri 10-15
- Fotokopiciler 12
- Fırın atölyeleri ( ergitme ve ısıl işlem fırınları ) 30-60
- Galvanik Banyolar 25
- Gece Kulüpleri 18
- Giyinme Odaları 8-12
- İş Yerleri 12
- Kaportacılar 20-40
- Kilerler 10
- Klinikler 5
- Konferans Salonları 10
- Kuaförler 10-15
- Kuru Temizlemeciler 30-40
- Kütüphaneler 5
- Marangozlar 10
- Medikal Ofisler 2-4
- Moteller 10-15
- Müzeler 5
- Ofisler 6-7
- Okullar 5-7
- Oturma Odaları 3-6
- Pet Shoplar 15-30
- Pizzacılar 20-40
- Publar 8-14
- Restoranlar 8-15
- Restoran Mutfakları 25-35
- Self Servis 10-20
- Seralar 4-10
- Spor Malzemeleri 8-15
- Süper Marketler 5-10
- Tabakhaneler 10
- Tamirhaneler 15-30
- Tiyatrolar 6-8
- Umumi Tuvaletler 10-15
- Veteriner Klinikleri 10
- Yatakhaneler 5
- Yatak Odaları 2-4
- Yer Altı Çamaşırhaneleri 30-40
- Boya atölyeleri 30-60
- İşleme atölyeleri 6-10
- Bankalar 2-4
- Otel barları 4-6
- Çamaşırhaneler 20-30
- Ekmek fırınları 20-30
- Bürolar (*) 4-6
- Kafeterya ve kafeterya barları 10-12
- Kargo ambarları ( genel olarak )
- İçinde et, yumurta vb cinsinden besin 6-10
- maddeleri bulunan gemi ambarları 10-20
- Kantinler 4-6
- Fotoğraf stüdyolarında bulunan karanlık odalar 10-15
- Mantarlıklar ( mantar yetiştirilen mahaller ) 10-20
- Sinemalar (*) 10-15
- Ticari mutfaklar veya okul mutfakları 15-20
- Ev mutfakları 10-15
- Fabrikalar ( genel olarak ) 6-10
- Dökümhanelerbakım ve onarım mahalleri ) 6-8
- Toplantı salonları ( * ) 4-6
- Hastahaneler 4-6
- Laboratuvarlar 4-6
- Lavabolar 10-15
- Yüzme havuzları 20-30
- Kümeshaneler 6-10
- Konut mahalleri 1-2
- Lokantalar 6-10
- Bilardo salonları 6-8
- Kazan daireleri 20-30
- Sınıflar 2-3
- Kulüp salonları 8-10
- Dans salonları (*) 6-8
- Makine daireleri 20-30
- Gemilerde dinlenme salonları 10-20
- Boyahaneler 20-30
- Tiyatrolar ( * ) 10-15
(*) İşareti bulunan mahallerin içinde sigara içilmesi halinde , tabloda belirtilen saatteki hava yenilenme veya değişim sayılarının iki katına çıkarılması gerek görülmüştür.
Örnek verecek olursak ;
10 metre uzunluğu 5 metre eni olan bir fabrikanın yüksekliği 4 metre olarak varsayarsak
10 x 5 = 50 m²
50 x 4 = 200 m³ olarak hava değişim sayısı 6-10 alındığından ortalama 8 hava değişimi alırsak,
200 x 8 = 1600 m³/h olarak hesaplanmaktadır
Eksik ya da hatalı seçilmiş fan, insan sağlığını doğrudan olumsuz etkileyebileceği gibi çok ciddi maddi hasarlı kazalara ve kayıplara sebebiyet verebilir. Endüstriyel tesislerde bulunabilecek kimyasal tozlar, nem, buhar sis gibi insan sağlığına zararlı maddeleri doğru ve hızlı şekilde tahliye edebilmek için seçilen fanın kapasitesi ve kurulacak sisteme uygunluğu başlıca kriterlerden olmalı. Kullanılacak malzemelerin de çevre mevzuatı ve yönetmeliklere uygun olması gerekir. Endüstriyel havalandırma sistemlerinde özellikle atışı yapılmak istenen havayı atmosfere aktarmadan önce endüstriyel filtre (baca filtresi) yardımıyla tahliye etmek, çevre kirliliği bakımından hassasiyet gösterilmesi gereken önlemlerden biri olmalıdır. Baca yardımıyla tahliyesi yapılmak istenen kirli hava, çevre ve şehircilik bakanlığının yayınladığı yönetmeliklere uygun şekilde filtrelerden geçirildikten sonra atmosfere atılmak zorundadır. Endüstriyel havalandırma hesabı yapılırken, seçilecek olan fanın da kendi içerisinde paket tip filtreleme sistemleri olması ve mevzuata uygun olması gereklidir.
Havalandırma Tesisatı Yasal Zorunluluk
Yalnız yaşam alanlarındaki konfor için değil yasal zorunluluk olarak bazı işyerlerinde ısıtma soğutma sistemi olmamasına rağmen havalandırma sistemlerinin bulunması gereklidir. Havalandırma tesisatlarında mekanik olarak hava akışını sağlayan aspiratörler bulunmaktadır. Mega Havalandırma Mühendislik uzman mühendis kadrosu ile havalandır aspiratör ve fanlarının seçilmesinde ve projelendirmesinde müşterilerine profesyonel hizmet sunmaktadır.
